Wednesday, October 29, 2008

గోంగూర పప్పు - కుంపటి.

నేపధ్యం : 2008 వేసవి కాలం మేము, సరదాగా కుంపటి మీద గోంగూర పప్పు వండాం. అమెరికా లో కుంపటా అని అనుకుంటున్నరా? అవును. కుంపటే.
ఇదిగో మా కుంపటి. నాటు కుంపటి.
ఎలా చేసా? వాల్మార్ట్ లో ఒక టెర్రకోట కుండీ తెచ్చా. అక్కడే తెల్ల ఇసుక తెచ్చా. కుండీ కింద బొక్కని ఒక అట్ట ముక్క పెట్టి మూసేసి ఇసుక పోసా. కుంపటి తయ్యారు. బొగ్గులు తెచ్చా, ఒక మూట, ఇసుక మీద కావాల్సినన్ని పేర్చా. వెలిగించా. ముందుగా మొక్కజొన్నలు కాల్చుకున్నాం, తర్వాత ఉల్లిగడ్డలు, తర్వాత చిక్కుడు కాయలు. మా బుడ్డోడు ఎంజోయ్ చేసాడు, నేనూ కేరింతలు కొట్టా. సేఫ్టీ గానే ఉంచాలేండి.
ఓరోజు మాఆవిడ దం బిర్యాని వండింది. నేనూ ఇంకో రోజు రొట్టెల మీద అదే అదే నిప్పుల మీద రొట్టెలు కాల్చా.
ఒకానొక రోజునగోంగూర పప్పు వండాం కూడా. వాహ్...వాహ్..వాహ్....క్యా బోలూం మియా...క్యా బాత్ హై....ఫాంటాష్టిక్కు, అదుర్స్ కెవ్వు కేక, మేక తోక...
ఈ కుంపటి అడ్వాంటేజ్ ఏంటంటే, వంట తంటా అయ్యాక ఇసుకని బొగ్గుల మీద కప్పేస్తే వెంటనే నిప్పు ఆరి పోతుంది.
అదీ కధ.

పెద్దలు చెప్పినట్టు పప్పుని కుక్కర్లో పెడితే పెద్ద బావోదు. బయటే వండాలి. ఐతే ఇది తీరిక సమయాల్లో మాత్రమే. ఎనిమిదింటికి ఆఫీస్కెళ్లాలి, పొయ్యిమీద పప్పు పడేయ్, రేపొద్దునకి తయ్యారు అవుతుంది..అలా కాదు. లిమిటెడ్ టైం లో ఇలాంటివి పెట్టుకోవద్దు..ఆరాం గా ఉన్నప్పుడు ఇలాంటివి.

సరే ఇంకో మాట. ఉద్యోగం లేని బ్యాచిలర్స్కి - పొట్ట ముఖ్యం. కమ్మగా వండుకుని తిన్న ఒక్క ముద్దైనా కమ్మగా తింటే ఒక సాటిస్ఫాక్షను వల్ల, జావానో డాట్ నెట్టు మీదనో ఏకాగ్రతతో కుస్తీ పడొచ్చు. చాలా మంది కమ్మగా తింటే నిద్ర పోతాం అనుకుంటారు. కానీ, పొట్ట పగల తింటే నిద్రొస్తుంది, కమ్మగా కాదు..
వస్తువులు:
కుంపటి,
బొగ్గులు,
అగ్గిపెట్టె (జేబులోంచి లైటర్లాగు బైటికి),
కిరసనాయిలు.
మందపాటి గిన్నె - మా ఇంట్లో రాచ్చిప్ప గిన్నె, రాచ్చిప్ప గంటే అని ఉండేవి, కేవలం కుంపటి మీద వంటకోసం (రాచ్చిప్ప = రాతి చిప్ప)
గోంగూర పప్పుకి కావాల్సినవి:
గోంగూర - ఒక కట్ట (10 గోగికాడలు).
కంది పప్పు - మనుషుల్ని బట్టి. నాలుగు గుప్పిళ్ళు.
ఉల్లిగడ్డ - ఒకటి
పచ్చిమిరపకాయలు - 4
తిరగమాత గింజలు, ఉప్పు గిప్పు ...

విధానం - గోంగూర కి వెళ్లు ఇందిరా నగర్లో,100 ft రోడ్డు పక్కన !! గోంగూర పప్పు పార్సిలు తెచ్చుకో మింగు...కాదు
కుంపటిరా జెయ్యి - అంటే వెలిగించు. ఎలా? బొగ్గులు వెయ్. ఎన్ని? కొన్ని. కిరసనాయిలు కొన్ని చుక్కలు అన్ని బొగ్గుల మీద పడేట్టు జల్లు (చేతికి కిరసనాయిలు అంటానీమాక). అగ్గిపుల్ల గీ, దానిమీద పడేయ్. అంటుకుంటుంది. భగ్గున మంట వొస్తుంది. భయపడకు. వెంటనే తగ్గిపోతుందిలే. బొగ్గులు ఆ మంటకి అంటుకుంటై. నిప్పు రాజుకున్నదాకా ఇసెనకఱ్ఱతో ఇసరతా ఉండు. అన్నీ బొగ్గులు రాజుకునేలోపు,
గిన్నెలో కందిపప్పు వెయ్, కడుగు, ఒకటికి మూడు నీళ్లు పోయి. పక్కన పెట్టు. నిప్పులు అన్నీ రాజుకున్నాయా చూడు, గెన్నె దాని మీద బెట్టు. చిటికెడు పసుపు వెయ్. మూత బెట్టు.

గోంగూర కడుగు, పక్కన బెట్టు.
ఉల్లిగడ్డ మిలువునా నాలుగు ముక్కలు జెయ్యి, పక్కన బెట్టు.
పచ్చిమిరగాయలు తొడిమలు తీయ్, పక్కన బెట్టు.
అలా గిన్నె వైపు చూస్తూ వుండు. పొంగు వస్తుంది కొంచెం సేపు ఐతే. అప్పుడు మూత తీ, గోగూర, ఉల్లి, మిర్చి వెయ్. ఓరగా మూతబెట్టు. నిప్పులు ఉన్నయో లేదో చూస్తూ ఉండు. ఉప్పు కారం వెయ్యి. అప్పుడప్పుడు విసెనెకఱ్ఱతో వీస్తా ఉండు.
పప్పు ఉడికిందో లేదో ఎలా తెల్సుకోవటం, చెంచాబెట్టి ఒక పప్పు తీస్కుని నలిపి జూడు. మెత్తగా నలిగింది అంటే ఉడికినట్టు.

తిరగమాత :- ముందు పప్పు గిన్నె తీసి పక్కన బెట్టు చిప్ప గంటె తీస్కో, పొయ్యి మీద పెట్టు. కొంచెం నూనె వెయ్. 3 చెంచాలు. నూనె కాగినాక ముందు (మందు కాదు బాబు - ముందు) మినప్పప్పు వెయ్, తర్వాత ఆవాలు మెంతులు వెయ్, చిట్పట్ అనగానే జీలకర చిటికెడు ఎండుమిరపకాయ ఒకటి చేత్తో విరగ్గొట్టి వెయ్, ఒక్క 10 సెకండ్లు ఆగు, కర్వేపాకు వెయ్, ఇంగివ జల్లు, పప్పులో వేసేయ్..
మళ్లీ పప్పు గిన్నె పొయ్యిమీద పెట్టు. ఒక్క నిమిషం ఉంచు..దింపేసేయ్. కుంపట్లో నిప్పులు ఆర్పెయ్...లేకపోతే ఇల్లు కుంపటే...
ఇంక లాగించు.
బాబూ!!! కాంబినేషన్ తెల్సుకో. గోంగూర పప్పు లోకి ఉప్పుమిరపకాయలు అదుర్స్. బైట కొనకు, మీ ఇంటినుండి తెచ్చుకో ఈసారి ఎళ్లినప్పుడు. బయట కొన్నవాటిల్లో మజ్జిగ కంటెంటు బగా తక్కువ, ఉప్పు కంటెంటు ఎక్కువ.

Thursday, October 23, 2008

డేగిషాడు ముప

ఏంది? అర్ధం కాలా?

మరి రూముల్లో, ఎంతమంది వస్థారో తెలీదు, ఎంత తింటామో తెలీదు, మందుకొడ్తుంటే తినలేకపోవొచ్చు, మామూలుగుంటే కుమ్మేయొచ్చు.

మరలాంటప్పుడు డేగిషానిండా వండుకోవాల్సిందేగా.

ముప అంటే? ఇది మానాన్న డైలాగు. తను ఎప్పుడు పిల్లల్ని ఏడిపించేప్పుడు వాడుతుండేవాడు. ఒరేయ్ ఏ ప్లస్ బీ హోల్ స్క్వేర్ ఎంతరా? ఏ స్క్వేర్ .. ఓహ్.. తర్వాత.. ప్లస్ బీ స్క్వేర్...ఒహ్హ్...గుడ్. అంతేకదా..అంతే..ఇల పిల్లోళ్ళని భయాపెట్టి "ముప లటాలటా లాగించటం కాదు లెక్కలంటే" అని ఏడిపిస్తుండేవారు. ఇంతకీ ముప అంటే "ముద్ద పప్పు" అని.

రూముల్లో మరి వారాంతాలకి నెమ్మదిగా పస్కుండింటికి లేచి వోహ్ ఈయ్యాల వంటసేస్కుతిందాం అని భయంకరమైన నిర్ణయం తీసేసుకుని పప్పు జేద్దాం అనుకునే మగానుభావులకి ఇది.
ఇది అన్నగారు (కొత్త పాళీ అన్నగారు చెప్పాక వెలిగిన లైటు)హింటినాక జత చేసింది:
అసలు ముద్ద పప్పు అంటే:
ముద్ద పప్పు అని. :):) ముద్దైన పప్పు.

పప్పు వండటం చాలా తేలిక:
ఒక డేగిశాలో, పప్పు డబ్బాడో 4 డబ్బాలో, పోయి. శుభ్రంగా (నాయనా చేతులు, ఏటి చేతులు ముందు కడుక్కోపో నాయనా) కందిపపుని కడుగు. ఎంత పప్పు పోశవో ఇంటు మూడు నీళ్ళు పోయ్. అంటే ఒక డబ్బాకి 3 డబ్బాల నీళ్ళు. ఇంటో కుక్కరు ఉన్నోళ్ళు ఒకటికి రెండు పోస్తే సాలు. పొయి ఎలిగించు. మీడీయం మంట మీద డేగిషానిబెట్టు. చిటికెడు పసుపు వెయ్. మూత కొంచెం ఓపెన్ చేసి పెట్టు. దాని మానాన అది ఉడుకుతూ ఉంటుంది. పప్పు పొంగొస్తుందేమో చూడు. మూత తీ. కొంచెం పెంచు మంట. ఒక పప్పు టీ స్పూంతో తీ, షేపు మారిందేమోజూడు. మారితే (కందిపప్పు అంచులు గుండ్రంగా ఉందా లేక పగిలిపోయిందా అనేది లెక్క),ఉప్పు వేస్కో. నీళ్లు ఇంకిపోయ్యాయో లేదో చూడు. ముద్ద పప్పు గట్టిగా ఉండాలి. దింపేసేయ్. ముద్దపప్పు తాయారు..
ఇదీ ముద్ద పప్పు వండే పద్ధతి. కొంతమంది ముద్ద పప్పులో తిరగమాత వేస్తారు, కొంతమందినీళ్లు నీళ్లుగా చేస్కుంటారు. మా ఇంట్లో మాతర్మ్ ఇలా ఘట్టిగా ఉండేది ముద్ద పప్పు.
టిప్పు: ఉప్పు ఎప్పుడు వెయ్యాలి? ఉడికేప్పుడు ఉప్పేస్తే ఉడకదు అంటారు. అందుకే దాదాపు ఉడికింది అనే స్థితిలో ఉప్పేస్కోటం భేషు.


ముద్దపప్పుని బేస్ గా జేస్కొని కొన్ని ఎక్ష్టెంషన్లు:
రామ్ములక్కాయ పప్పు :- ఈ పద్ధతిని కొందరు దాల్ ఫ్రై అంటారు.
ఒక ఉల్లిగడ్డ, 2 రామ్ములక్కాయలు, 4 మిరగాయలు, 2 వెల్లుల్లి రెక్కలు, కొత్తి మీర తీస్కో. ఉల్లిపాయలు నీ సైజుని బట్టి తరుగు, పక్కన బెట్టు, వెల్లుల్లి నలిపేయ్, తెల్సుగ, బొటనవేల్తో నొక్కు, పక్కనబెట్టు, మిరగాయ్ నిలువునా ఛీరేయ్, పక్కన బెట్టు.

భాండి పెట్టు, పోపు వేయ్. పోపు ఐపోతుంది అనేలోపు ఇంగువ వెయ్ (ఆప్షనల్). పోపు చిటచిటా లాడంగనే మిరగాయలు వేయ్, తర్వాత నలగొట్టిన వెల్లుల్లి వెయ్. 1 నిముషమాగు. ఇప్పుడు ఉల్లిపాయ కోసావ్గా ఇందాక అది వెయ్. వేయించు. అప్పుడు రామ్ములక్కాయ వేయ్, మూత పెట్టు, 5 నిమిషాలు ఆగు. ఈలోపల పప్పు ఐందిగా, దాన్ని దింపు పొయ్ మీదనుండి. చేత్తో పట్టుకోకు కాలుద్ది. గుడ్డ గుడ్డ పెట్టి పట్టుకో. బుఱ్ఱ పెట్టండి (శనివారం అది పంజేయ్యదు - నాకు తెల్సనుకో). ఉప్పు కారం వేస్కో, ఈ పప్పుని దాంట్లో వేసేయ్, కొంచెం నీళ్లు పోయ్. ఓసారి కలిపు. కుత కుత లాడంగనే దింపు. కొత్తిమీర వెయ్, మూత పెట్టు.

గమనిక : ఒక్కో ఇంటో ఒక్కోలా వండుతారు. టొమాటో పప్పులో సానా మంది ఉల్లిగడ్డ వేస్కోరు. రూముల్లో ఇలాంటి స్టాండర్డ్స్ ఉండవు. "టమాటా" పప్పులో కాకరకాయ కూడా వేస్కోవచ్చు :) మన ఇష్టం (పొరబాటూన వేసేరు)